De Bergvennen
De natuur is maakbaar maar je moet het daarna toch wel een beetje bijhouden. Het resultaat mag er echter wel zijn. Ik heb het hier over de Bergvennen in het gebied van Dinkelland in Twente, Overijssel.
In de voorlaatste IJstijd, zo’n 200.000 jaar geleden nam het ijs uit Skandinavië allerlei materialen mee, zoals zand, grind, klei en leem. Na het smelten van het ijs bleef dit materiaal als keileem achter op de bodem. Het water van de Dinkel meanderde hier doorheen en liet geulen achter, het begin van de Bergvennen.

Een van de zeven bergvennen

De Bergvennen ontleent zijn naam niet aan een of andere berg. In de ondiepe geulen bleef het regenwater staan omdat de bodem hier ondoordringbaar was door de keileem vermengd met plantenresten. Er groeiden weinig planten maar wel o.a. veenmos dat aan de bovenkant door groeide maar aan de onderkant afstierf en niet helemaal verging waardoor het veen ontstond. In dit moerasland breidde het veen zich steeds verder uit. Dat werd hier vroeger door de boeren veel  gebaggerd als turf voor de kachel en het gebied werd daarom waarschijnlijk Baggervennen genoemd dat naderhand verbasterde tot Bergvennen. In het gebied is al het veen verdwenen behalve op de in ere herstelde kluunplaatsen. Op zulke plaatsen werden op een ondergrond van veldkeien zware bonken veen neergegooid die vermengd met water door ossen of paarden tot een brei werden vertrapt. Ik vermoed dat de kluunplaatsen gemaakt werden om door een onbegaanbaar gebied van de ene begaanbare plek naar de andere te kunnen komen.
Overigens werd ik er later door iemand op gewezen dat turf niet gebaggerd werd maar gestoken. Verder kwam het materiaal hier terecht uit de bergen van Scandinavië. Het zou dus kunnen dat de naam daaraan ontleend is maar het is wel de vraag of ze ten tijde van de naamgeving al bekend waren met het IJstijd verleden van het gebied. In deze contreien waren vroeger veel moerassen en dat was hoogveen. Daaruit werd de turf gestoken maar pas na drooglegging.  Het veen hier ontstond in de geulen en het zou dus ook kunnen dat het laagveen was dat eerst werd gebaggerd en daarna natuurlijk gestoken. Op internet kan hierover geen uitsluitsel vinden dus ik laat het aan de fantasie van de lezer over wat voor hem of haar de meest aannemelijke verklaring is. Hier weten ze het ook niet want op de infoborden staat dat “De Baggervennen” ook maar een aanname is.

Men laat de natuur zijn grillige vormen ontwikkelen		Dood hout blijft liggen, dieren vinden er een goed heen komen
Een van de vennen met de heide en struiken er omheen		Een ven met een groep grauwe ganzen die af en toe flink te keer gaan

Het gebied van de Bergvennen bestaat uit zeven vennen met bijzondere flora en fauna. Tussen de vliegdennen, eiken en berken groeien struik- en dopheide. De dopheide begint al in bloei te komen en aan de randen groeien de braamstruiken wier vruchten al beginnen te kleuren in de warme zon. In het heidegebied schijnt ook nog de zeldzame aardbeivlinder voor te komen maar ik heb zelfs geen enkele vlinder, ook geen andere soorten, kunnen ontdekken.

Hazen, reeën en vossen komen ook voor in dit gebied maar laten zich aan ons niet zien. Ooievaars, eenden en ganzen zagen en hoorden we wel. Af en toe zagen we een boomklever over een boomstam schuiven maar als ik die wilde fotograferen, vloog hij net op het laatste moment weg alsof hij aanvoelde at ik een foto wilde maken. Iemand vertelde dat er ook wel eens een wielewaal te horen was; ik moest maar goed luisteren. Nu weet ik helemaal niet meer hoe een wielewaal klinkt. Vroeger heb ik er wel eens een gehoord. In het liedje over de wielewaal staat in het refrein: Dudeljoho klinkt zijn lied. Maar ik herinner me dat het daar echt niet op leek en ook nu heb geen enkel vogelgeluid gehoord dat daarbij in de buurt kwam.

Dit eendje is op zoek naar voedsel in het ven		Even later zwemt hij het riet in en is niet meer te zien

Tegenover de dingen die ik niet gezien of gehoord heb, staan er veel die ik wel heb waargenomen. Het is een prachtig gebied om doorheen te wandelen en onderweg zie je veel “dood hout” dat ze gewoon laten liggen net als in de werkelijke natuur. Op en bij het hout vind je allerlei leven zoals vele soorten paddenstoelen.
Hieronder een serie foto’s met verschillende soorten paddenstoelen.

Wel zie je dat het af en toe toch bijgehouden wordt door te kappen en/of te maaien.

Niet lang daarna stonden we op een tweelandenpunt met een leuk speeltoestel. Een leuke plek om even te rusten na een eind wandelen of fietsen.
Het Dinkelland gebied is wel een interessant plek om enige tijd door t brengen want het is een prachtig plek om te wandelen en te fietsen.

De ingang van een rustieke boerencamping		Een oude ploeg onder een meer dan 100 jaar oude eik

Er is genoeg te zien, van een rustieke boerencamping tot een sterrenwacht met daar tegenover een leuk vennetje met daarachter een stukje Dinkel meander dat weer in ere hersteld is.

In de verte zie je de koepel van de sterrenwacht		De telescoop in de koepel
Grazend bruin- en zwartbond vee geven het landschap de oer Hollandse uitstraling		Dit kom je onderweg tegen

Als je er in zomertijd doorheen wandelt of fietst, zie je ook het bijna verdwenen oer Hollandse landschap met grazende koeien en schapen. Het is ook een paarden rijk gebied. In veel weilanden grazen paarden en hier en daar ligt er een veulen aan de voeten van een merrie. Heel grappig om te zien zijn de heel kleine pony’s.

Dit paard hinnikt naar mij		Om dan vervolgens hard voor me weg te rennen

En als je in een van de bossen loopt, sta dan eens stil om te genieten van de stilte om je heen met louter geluiden van de natuur. Als je daar dan staat, luister dan goed en misschien heb je het geluk dat je het geluid van een specht hoort die met zijn snavel tegen een boom aan het tikken is.